100 lat oddziałów Związku Polaków w Niemczech w Kramsku i Podmoklach
- Odsłony: 2187
Związek Polaków w Niemczech (ZPwN), którego znakiem rozpoznawczym jest Rodło, powstał w sierpniu 1922 roku w Berlinie. Z okazji 100 rocznicy powstania tej zasłużonej organizacji, Klub Rodła Ziemi Babimojskiej ufundował pomnik, który z udziałem Kurkowego Bractwa Strzeleckiego w Babimoście uroczyście odsłonięto na babimojskim cmentarzu w październiku 2022 roku.
Przodkowie wielu członków bractwa strzeleckiego w czasie międzywojennym zrzeszeni byli w Związku Polaków w Niemczech, którego znakiem rozpoznawczym jest Rodło. W 2015 roku bractwo umieściło znak Rodła w swoim nowym logo.
Czytaj: http://www.kbsbabimost.pl/216-nowe-logo-bractwa
ZPwN kulturowo i politycznie reprezentował Polaków zamieszkałych w czasie międzywojennym w Niemczech. Już w krótkim czasie po zarejestrowaniu ZPwN w sądzie, w grudniu 1922 roku powstały oddziały Związku również w Starym i Nowym Kramsku oraz w Podmoklach Wielkich i Małych.
Jan Cichy 1878-1957
Prezesem oddziału ZPwN w Nowym Kramsku został Jan Cichy, wybitny działacz narodowy, któremu literatura historyczna poświęciła na swoich kartach sporo miejsca. W Nowym Kramsku Jan Cichy kierował oddziałem ZPwN, do którego należało – jak podają źródła – od 110 do 210 członków.
Franciszek Reimann 1887-1967
Oddział ZPwN w Starym Kramsku działał już w maju 1923 roku. Do oddziału należało od 20 do 60 członków, a jego pierwszym prezesem został Franciszek Reimann, który prowadził oddział do swojej przeprowadzki do Nowego Kramska w 1931 roku.
Stanisław Groszek 1886-1952
Drugim prezesem oddziału Związku Polaków w Niemczech w Starym Kramsku został Stanisław Groszek. Pełnił tę funkcję do 1939 roku.
W Podmoklach Wielkich oddział Związku Polaków w Niemczech powstał w 1923 roku. Do oddziału należało od 60 do 80 członków. Na pierwszego prezesa oddziału ZPwN w Podmoklach Wielkich wybrano Jana Wołka, rolnika z zagrody nr 44. Z powodu nagłej śmierci oddział prowadził jedynie dwa lata.
Franciszek Weimann 1891-1946
Po śmierci prezesa oddziału ZPwN w Podmoklach Wielkich w 1925 roku wybrano na to stanowisko Franciszka Weimanna. 6 marca 1938 roku uczestniczył on razem z żoną Marianną w Wielkim Kongresie Polaków w Berlinie, na którym ustalono Pięć Prawd Polaków. Po wojnie wziął udział w Kongresie Polaków Autochtonów z Ziem Odzyskanych, który odbył się 9–10 listopada 1946 roku w Warszawie. Do stolicy pojechał z liczną delegacją podmoklan. W pierwszy dzień manifestacji Kongresu w wyniku nieszczęśliwego wypadku na ulicach Warszawy został postrzelony w brzuch. Przewieziony do kliniki zmarł 12 listopada 1946 roku.
Antoni Rychły 1884-1957
W Podmoklach Małych oddział Związku Polaków w Niemczech powstał nieco później, bo dopiero w 1924 roku. Do oddziału należało od 68 do 74 członków. Przez cały czas istnienia oddziału prezesem był Antoni Rychły z Podmokli Małych 68.
Więcej na temat działaczy patriotycznych Babimojszczyzny czytaj (strona 71–105):
https://zbc.uz.zgora.pl/dlibra/publication/29797/edition/24206/content?&meta-lang=pl
Aleksander Waberski
grudzień 2023
